II edycja Festiwalu Literackiego Ludwika Jerzego Kerna w Rożnowie

Dnia 13.09.2024 r. odbyła się – pod honorowym patronatem Starosty Nowosądeckiego Tadeusza Zaremby, patronatem Polskiego Towarzystwa Biblioterapeutycznego i patronatem Wójta gminy Gródek nad Dunajcem – II Edycja Festiwalu Literackiego im. Ludwika Jerzego Kerna w Rożnowie. Jego motywem przewodnim było ,,szczęście”.

Festiwal, którego celem jest kreowanie i promowanie wydarzeń kulturalnych, artystycznych (zwłaszcza literackich) i naukowych na Pogórzu Rożnowskim i Ciężkowickim w gminie Gródek nad Dunajcem, w tym roku został podzielony na dwie części.

Pierwsza z nich (dla dzieci) odbyła się w Szkole Podstawowej im. Polski Niepodległej w Rożnowie, a druga (dla dorosłych) w Domu Kultury w Rożnowie.

W pierwszej części uroczystości (od godz. 8.30 do 13.45) uczniowie, zarówno z Rożnowa, jak i dzieci zaproszone ze szkół z naszej gminy, mogli uczestniczyć w różnorodnych, specjalnie przygotowanych dla nich: warsztatach, konferencji (z udziałem znanych i lubianych pisarek), animacjach i przedstawieniach teatralnych.

Najpierw dzieci i wszyscy zaproszeni goście wzięli udział w powitaniu i w krótkiej części artystycznej.

Pani Elżbieta Bukowiec przywitała wszystkich gości przybyłych na II Edycję Festiwalu Literackiego im. L. J. Kerna i podziękowała tym wszystkim osobom i instytucjom, dzięki którym mogło się odbyć to wydarzenie.

Zebrani na sali widzowie usłyszeli dwie piosenki (wiersze Ludwika Jerzego Kerna) pod tytułem ,,Odlot Aniołów” i ,,Od Homera”, do których muzykę ułożyła (specjalnie na Festiwal) Izabela Mytnik (trener wokalny, pedagog, rehabilitantka głosu i muzyk).

Piosenki w cudownym wykonaniu Julii Szarek ( wokalistki zespołu Hulajdusza, skrzypaczki, tworzącej własną muzykę, teksty i aranżacje) rozbrzmiewały prawdziwą kanonadą ujmujących dźwięków. Solistka, która profesjonalnie zaśpiewała utwory autora ,,Ferdynanda Wspaniałego”, otrzymała aplauz publiczności w postaci gromkich braw.

Później na scenę weszły trzy recytatorki, uczennice Szkoły Podstawowej im. Polski Niepodległej w Rożnowie i uczniowie Szkoły Muzycznej I Stopnia im. A. Krupczyńskiego w Rożnowie. Występy dziewczynek, recytujących wiersze L. J. Kerna, były przeplatane cudownym, muzycznym wykonaniem uczniów klasy 4 i 6 cyklu młodzieżowego.

Alicja Bukowiec zaprezentowała wiersz ,,Nocny obrazek z Rożnowa”, po niej Alicja Popiel wykonała na gitarze utwór ,,Bouree” Jana Sebastiana Bacha, następnie Zuzanna Gondek recytowała wiersz ,,Niespodzianka”. Potem Julia Mróz, pięknie grając na fortepianie, wystąpiła z utworem Fryderyka Chopina ,,Polonez”.

Ostatnią recytatorką była Lena Lipińska, która powiedziała wierszyk ,,Cień”, a na zakończenie tego wspaniałego występu uczniów Adam Salamon wykonał na saksofonie ,,Tango” Aissac’a Albeniza, a Julia Laszczyk na skrzypcach ,,Prząśniczkę” Aleksieja Janiszynowa.

Końcowym punktem artystycznego programu był występ, wielokrotnie już nagradzanego, regionalnego zespołu ,,Małe Rożnowioki”, który powstał z inicjatywy pani Beaty Grzegorzek (instruktorki zespołu).

Występ ,,Małych Rożnowioków” zachwycił widzów nie tylko strojami, charakterystycznymi dla regionu, ale też oryginalnie wplecionymi dziecięcymi zabawami, melodiami i tańcami.

Po zakończeniu części artystycznej i wysłuchaniu informacji organizacyjnych, nastąpiło uroczyste wręczenie nagród za udział w konkursach: ogólnopolskim (pod patronatem autorek Pani Katarzyny Ryrych i Małgorzaty Swędrowskiej) ,,Szczęśliwi bohaterowie naszych książek” oraz ,,Regionalna zakładka do książki” (pod patronatem Małopolskich Parków Krajobrazowych).

Następnie uczniowie podzieleni na grupy, udali się niektórzy na konferencję, kolejni na warsztaty i pozostali na animacje.

Uczestnicy konferencji wysłuchali czterech interesujących, wykładów o literaturze: Pani Justyny Jurasz (Prezes Polskiego Towarzystwa Biblioterapeutycznego w Opolu), która zapoznała uczniów z ,,Książkami, które jak latarnie mogą oświetlać drogę życia”. Pani Barbara Gawryluk (wielokrotnie nagradzana autorka książek dla dzieci, dziennikarka i tłumaczka szwedzkiej literatury dziecięcej) w niezwykle ciekawy i sugestywny sposób opowiedziała dzieciom o ,,Psach na medal”, które przysłużyły się ludziom i o których można przeczytać w jej książkach.

Pani Katarzyna Ryrych (wielokrotnie nagradzana autorka kilkudziesięciu książek, poetka, nauczycielka i malarka) z kolei zachęcała uczniów do czytania tych książek, które mogą wywołać uśmiech, w tym między innymi do utworów Astrid Lindgren.

Na zakończenie konferencji Pan Łukasz Hajduk (wykładowca na Uniwersytecie Jagiellońskim, certyfikowany trener i tutor, animator kultury) ujawnił dzieciom tajemnice dotyczące tego, dlaczego warto się uśmiechać, wprowadzając je w przystępny sposób w zagadnienia neurobiologii. Wykład Pana Łukasza ,,Dlaczego warto się uśmiechać – czyli o neurobiologii dla dzieci” podsumował zatem dziecięcą, konferencyjną część Festiwalu.

Dzieci i młodzież, którzy dołączyli do warsztatów mieli duży wybór, bo aż kilkanaście atrakcyjnych zajęć.

Najmłodsi uczestnicy wzięli udział w przedstawieniu ,,Zaczarowanym pociągiem w świat bajki” przygotowanym przez Panie: Kingę Bukowiec, Paulinę Strzesak, Małgorzatę Hudymę, Bożenę Dorotę Pałkę i ich dzieci z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Biesiadkach.

Uczniowie z Biesiadek wcielili się w postaci z różnych bajek, które do uczniów z rożnowskich klas zero przyjechały pociągiem z zawiadowcą.

Przedszkolaki z uwagą obejrzały przedstawienie, a później rozpoznawały poszczególnych bohaterów z bajek, prezentujących się na środku sali. Na zakończenie zajęć wszyscy stanęli do pamiątkowego zdjęcia.

Pani Irena Pławiak (poetka i nauczycielka) zastanawiała się wraz z dziećmi nad tym ,,Jak wygląda szczęście ? Jaką postać przybrałoby, gdyby miało stać się scenicznym bohaterem?

Panie Jolanta Obrzut i Agnieszka Jurek (reprezentantki Sądeckiego Koła Biblioterapeutycznego i bibliotekarki Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Nowym Sączu) zadawały pytanie ,,Czym jest dla Ciebie szczęście?”, Pani Jadwiga Marzec (pedagog, edukatorka, prozaiczka i poetka) zaprezentowała dzieciom napisaną przez siebie ,,Bajkę o koguciku Rykuku, który szukał szczęścia”, a Wojciech Sanek (autor regionalnych baśni, przyrodniczy edukator, główny specjalista do spraw edukacji w Zespole Parków Krajobrazowych) przedstawił dzieciom teatrzyk kamishibai pod tytułem ,,Bajki z lasu”, na podstawie stworzonych przez siebie baśni oraz warsztat dotyczący treści jednej z bajek.

Z kolei Pani Joanna Jagiełło (wielokrotnie nagradzana autorka książek dla dzieci, młodzieży i dorosłych odbiorców) zaprosiła dzieci do wspólnego stworzenia kryminalnej historii (wymyślenia bohaterów, zmyślenia ,,przestępstwa” i przebiegu zdarzeń).

Pod koniec warsztatów zarys kryminału był gotowy. Uczniowie, zadowoleni ze świetnej zabawy z wyobraźnią, wzięli do ręki długopisy i zredagowali pierwsze zdania swojej książki.

Natomiast Pani Agnieszka Piechocka (właścicielka Pracowni Dekoracji ,,Chochlik”, kreatorka marki Chochlik, rękodzielniczka, trenerka, przedsiębiorczyni, propagatorka edukacji ekologicznej) tworzyła wraz z dziećmi ,,Zakładki szczęścia”. Podczas warsztatów, uczestnicy, wykorzystując materiały z odzysku, dodatki pasmanteryjne i własną wyobraźnię, robili zakładki do książki w kształcie ulubionego zwierzątka. Przygotowana zakładka stała się furtką do szczęśliwego świata zaklętego w książkach.

Kolejna z rożnowskich rękodzielniczek, Marzena Sodolewska, pokazała dzieciom, jak z własnej hodowli kwiatów lub znalezionych na łące ziół i różnych roślin, można zrobić piękny wianek, który stanie się ozdobą głowy lub wybranego miejsca w domowym zaciszu.

Bibliotekarka Biblioteki Publicznej w Rożnowie, Małgorzata Karbownik, zapoznała dzieci z językiem migowym, przygotowując dla nich warsztat pod tytułem ,,Baw się z miganiem”.

Uczestnicy spotkania dowiedzieli się, czym jest polski warsztat migowy, kto nim się posługuje i dlaczego, jak ten język pomaga w komunikacji osób głuchych?

Ponadto dzieci nauczyły się kilku prostych znaków określających siebie, bliskie im otoczenie i znaków dotyczących emocji.

Podczas II Festiwalu Literackiego im. Ludwika Jerzego Kerna pani Agnieszka Kruczek, dzięki uprzejmości pana Piotra Wolaka, przeprowadziła na Leśnej Przygodzie warsztaty leśno-poetyckie. Ich głównym tematem było szczęście. Uczestnicy szukali zadań, które poukrywały się między gałęziami drzew, by następnie pracując w grupach, tworzyć leśną poezję.

Osoby, które uczestniczyły w warsztatach, mogły też skorzystać z muzykoterapii. Panie Aleksandra Konieczny i Alina Adamczyk z firmy EdumuzArte wprowadziły dzieci w świat muzyki trzema warsztatami dostosowanymi do wieku. Pierwszy z nich to Gamoliny (dla najmłodszych). Dzieci poprzez zabawę z bohaterami książki, poznawały pierwsze nazwy dźwięków.

Bajkoterapia. Podróż dookoła harmonicznego koła (dla dzieci od 5 do 7 lat). Uczestnicy tego spotkania poznali książkę o tym samym tytule co warsztat. Jej bohaterką są trzy siostry: Toni (Tonika), Subi (Subdominanta) i Domi (Dominanta), które wyruszają w muzyczną podróż balonem, dookoła harmonicznego – kwintowego koła (koła emocji). Dzieci towarzyszyły więc siostrom w podróży i odczuwały wraz z nimi przeróżne emocje.

Trzeci warsztat, czyli Stylowe nuty (zajęcia dla dzieci od 6 do 10 lat). Dzięki tym zajęciom, odwołując się do poznawanej na warsztatach książki ,,Stylowe nuty”, uczestnicy rozwijali: słuch muzyczny, poczucie rytmu, poczucie tempa, dynamiki, a także wrażliwość muzyczną.

W Osadzie Młyńskiej (w bardzo cennym poznawczo skansenie) w Roztoce-Brzezinach, dzieci uczestniczyły (pod kierunkiem Pana Piotra Firleja, przewodnika animatora, znawcy nietoperzy z Krainy Podkowca, autora książki, przewodnika ,,Jej wysokość Brzanka”, Pani Moniki Dudzik – nauczycielki z Zakliczyna, miłośniczki nietoperzy i Barbary Jagiencarz-Starzec, tarnowskiej przewodniczki) w warsztatach nietoperzowych zatytułowanych ,,O nietoperzu z podkową. Nietoperzowe fakty i mity”.

Uczestnicy tego spotkania poznawali życie nietoperzy, oglądali prezentację na ten temat, zobaczyli, jak wyglądają budki tych ssaków, tworzyli ceramiczne nietoperze oraz samodzielnie przygotowywali batnaleśniki, które potem z apetytem zjedli.

Równolegle z dziećmi, w Osadzie Młyńskiej, mieli biblioterapeutyczne zajęcia Seniorzy, którzy razem z Panią Lidią Ippoldt (doktor nauk humanistycznych w zakresie bibliologii, przewodniczącą Krakowskiego Koła Biblioterapeutów, autorką bajek terapeutycznych i warsztatów z elementami bajko- i biblioterapii w przedszkolach, szkołach, bibliotekach, instytucjach wychowawczych oraz opiekuńczych, edukatorką w zakresie bajko- i biblioterapii) próbowali odnaleźć ukryte w ich duszach szczęście w trakcie spotkania zatytułowanego ,,Szczęście jest w nas. Musimy je tylko odnaleźć”..

Poza warsztatami dzieci uczestniczyły też w różnorodnych animacjach, które zostały przygotowane przez animatorów z firmy szkoleniowej Pana Łukasza Hajduka EduAnima. Zabawy były niezwykle oryginalne i wszystkie nawiązywały do świata książek. Wśród zabaw, które animatorzy proponowali dzieciom, należy wymienić:

– Ustrzel sobie książkę. W balonikach ukryte były karteczki z tytułami książek. Jeśli udało się ustrzelić dany balonik, to książka trafiała w ręce łucznika.

– Gra terenowa ,,Czy znasz twórczość L. J. Kerna”?. Dzieci i młodzież brali udział w quizach. zmagając się ze znajomością pisarstwa L. J. Kerna (gra oparta na QR kodach).

– Wirująca poezja – nieszablonowe, innowacyjne wirowanie w kuli sferycznej, której wnętrze zostało wypełnione fragmentami poezji dziecięcej.

Strefa relaksu i książki – namiot animacyjny wypełniony piankowymi puzzlami, klockami XXL oraz książkami. Tam w strefie ciszy można było oddać się pasji czytania, a młodszym dzieciom czytały animatorki.

– Jakim bohaterem książkowym Jesteś? Animatorki malowały buzie uczestników zabaw we wzory postaci z książek.

Pierwsza część Festiwalu zakończyła się oryginalnym, humorystycznym przedstawieniem ,,Robale” przygotowanym przez Domowy Teatr Lalek z Krakowa (Natalię Smyk i Olę Małecką). To interaktywny spektakl, podczas którego dzieci miały okazję poznaćz bliska owady i ich świat. Były one nietypowe, bo stworzone z różnych recyklingowych materiałów i niektóre z nich wprost monstrualnych rozmiarów. Owady te wchodziły z odbiorcami przedstawienia w interakcje, stwarzając liczne okazje do dobrej zabawy i śmiechu.

Druga część Festiwalu (od godziny 14.00 do godziny 20.00) przeznaczona była dla dorosłych i odbyła się w Domu Kultury w Rożnowie.

Dorośli wzięli udział w dziesięciu wykładach o literaturze, w których Pani Barbara Gawryluk przybliżyła odbiorcom postać Ludwika Jerzego Kerna (stałego letniego mieszkańca Rożnowa), jego najbardziej znane utwory i zatytułowała swój wykład ,,Tata Ferdynanda. L. J. Kern. Wzór i inspiracja”.

Pani Katarzyna Ryrych podpowiedziała ,,Co dorosły powinien znaleźć dla siebie, czytając dziecku”.

Justyna Jurasz natomiast opowiadała o ,,Drogowskazach literackich, o wartościach i szczęśliwym życiu w zgodzie ze sobą i z innymi”.

Pani Jadwiga Marzec, odwołując się do różnych życiowych sytuacji, doradzała i mówiła ,,O szczęściu w nieszczęściu, czyli jak budować swoje szczęście w codziennym życiu”.

Pan Marcin Lutomierski (filolog polski, literaturoznawca, edytor, dydaktyk, specjalista w Wydawnictwie Naukowym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, wykładowca na Wydziale Humanistycznym UMK, Wiceprezes Zarządu Fundacji „Literacka Pracownia Aktywnej Edukacji”) w niezwykle interesujący i obrazowy sposób przedstawił ,,Problematykę szczęścia w baśniach”, zwracając uwagę na jej wieloaspektowość (szczęście jako nagroda, szczęście sprzyjające odważnym, błędne rozumienie szczęścia, szczęście a marzenia i przemijanie, szczęście a samoświadomość i sens istnienia, szczęście a pozorna wolność od kłopotów).

Pan Łukasz Hajduk z kolei atrakcyjnie i nieszablonowo przedstawił współczesne kierunki dotyczące wychowania dzieci i młodzieży w wykładzie ,,Jak wychować szczęśliwe dzieci – analiza porównawcza współczesnych trendów wychowawczych”.

Pani Beata Grzegorzek stworzyła bardzo interesującą ,,Prezentację tańców ludowych charakterystycznych dla regionu połączoną z historią tańca i muzyki”.

Na zakończenie konferencji dla dorosłych Pani Kinga Czaplicka (graficzka komputerowa, plastyczka, scenarzystka i montażystka) i Pan Tomasz Wicher (operator, scenarzysta, montażysta i reżyser w YellowFlow Creative) przeprowadzili twórczą dyskusję ujętą w cykl 3 bloków zatytułowanych: ,,Przełamywanie strachu przed sztuczną inteligencją”, „Sztuczna inteligencja jako narzędzie wspierające” i ,,Dehumanizacja a AI: wyzwania i możliwości sztucznej inteligencji”.

Oprócz wymienionych powyżej aktywności wszyscy odbiorcy, niezależnie od wieku, mogli: obejrzeć w ramach Festiwalu prace nadesłane na wymienione w tym sprawozdaniu konkursy, zobaczyć wystawy obrazów (akwarele) Pani Joanny Sanek (nauczycielki, malarki), wystawki książek autorek (prelegentek Festiwalu) oraz zapoznać się z przedstawioną krótko historią regionalnych zespołów: ,,Małe Rożnowioki”, ,,Rożnowskie Fasolki” i ,,Rożnowska Dolina”.